Voor een snelle en succesvolle start van een wormenbak of wormenhotel wil je beginnen met goed startmateriaal.
Het beste werkt een voor-gecomposteerde substantie waarin de benodigde behulpzame bacteriën en schimmels al aanwezig zijn. De wormen zijn namelijk niet de enige die composteren, ze hebben de hulp van micro-organismen daarbij hard nodig. Bij goed startmateriaal geven de wormen zelf aan dat ze dit een plezierig onderkomen vinden. Ze gaan er namelijk vanzelf heen!
Er zijn veel soorten startmateriaal (‘bedding’ in het Engels). Hier geven we een kort overzicht van de voor- en nadelen van veelgebruikte soorten.
In de wormenhotels die wij plaatsen gaan wormen met startmateriaal dat we zelf produceren bij de Eerste Amsterdamsche Wormenkwekerij. Het is gemaakt van een mengsel dat bestaat uit een voedingsbodem (houtzaagsel en bietenpulp met het mycelium van oesterzwammen) en voor-gecomposteerd GFE. Dat proces duurt bij ons ongeveer 3-6 maanden en dat doen we zodat je in de stad direct kunt beginnen.
We leggen onderin een laag half-gecomposteerde houtsnippers voor goede drainage, een hoog koolstofgehalte en een vluchtplaats voor de wormen. Zo weten we (vrijwel) zeker dat de wormen altijd een goede start hebben.
We noemen dit simpelweg ‘startmateriaal’ en iedereen kan het zelf maken. Het is goedkoop en makkelijk verkrijgbaar omdat het uit reststromen wordt gemaakt en het voor-composteren kost alleen wat tijd en ruimte.
Een ander veelgebruikt startmateriaal is kokosvezel. Dat kun je kopen als geperste blokken (bijvoorbeeld bij Ikea) waar je water bij doet zodat het opzwelt tot vele malen het volume. Het bevat van nature alles wat wormen nodig hebben voor een veilige leefomgeving zoals vezels (cellulose) en koolstof. Het zorgt bovendien voor een goede drainage omdat het ongelooflijk veel vocht kan opnemen.
Tegenwoordig is het makkelijk en betaalbaar verkrijgbaar, maar het wordt natuurlijk wel geïmporteerd uit landen waar kokosnoten groeien. Het is daar doorgaans afval wat verbrand wordt, dus door de verkoop aan ons wordt het milieu gespaard en genereert het een inkomen voor de mensen daar.
Let wel goed op waar je het koopt, want een enkele keer zit er extreem veel zout in (even proeven ;)) en daarvan gaan alle bacteriën en wormen dood.
Van versnipperd papier en karton kun je ook heel goed startmateriaal maken. Het is gratis verkrijgbaar en ruim voorhanden. Het is wel even flink werk om er startmateriaal van te maken: eerst alles klein scheuren en dan minstens 24 uur onder water laten weken. Na uitwringen met de hand ontstaat een soort bruin-grijze pulp die heel goed geschikt is als leefomgeving voor wormen. Het bevat veel vezels (cellulose) en koolstof. Het is positief dat er weinig voeding in zit, want dan kun je direct beginnen met GFE voeren. Er zitten natuurlijk nog vrijwel geen micro-organismen in, dus je zult een tijdje rustig aan moeten doen tot het mini-ecosysteem van je wormenbak op peil is. Het zorgt niet voor een goede drainage, dus je zult ook daar een andere oplossing voor moeten maken met bijvoorbeeld een rooster of ander grover materiaal.